Circulaire isolatie in circulair voorbeeldgebouw

In Brussel geeft D’Ieteren Immo een blik op de toekomst van garageshowrooms. Het trekt daarbij resoluut de duurzame kaart met een complex dat een lage ecologische voetafdruk neerzet en waar plaats is voor een mix van handelsactiviteiten. Het circulaire gebouw heeft de kracht zich flexibel aan te passen aan de wijzigende activiteiten. Binnen die circulaire visie hoort ook een isolatiemateriaal dat aan die verwachtingen voldoet.

Op de hoek van de Industrielaan en de Paepsemlaan in Anderlecht realiseert D’Ieteren Immo nieuwe showrooms voor haar merken VW, Skoda en Seat. Maar het 32.000m² grote Mobilis- project is meer dan louter een wagentoonzaal. Het heeft de ambitie een voorbeeldgebouw te zijn voor nieuwe stedelijke industrie en overstijgt zo de definitie ‘garage van de toekomst’.

Het energieneutrale gebouw zal plaats bieden aan een diversiteit van stedelijke industrie, productieve activiteiten en commerciële functies in de meest brede vorm, en dat van de benedenverdieping tot en met het dak. “Het basisidee was niet een gebouw te creëren dat tot in het oneindige aan nieuwe activiteiten kan worden aangepast, maar een structuur voor te stellen waarin alle soorten activiteiten mogelijk zijn,” motiveert architect Xaveer De Geyter. Zijn bureau XDGA won in team met Boydens en Util de ontwerpwedstrijd die D’Ieteren Immo uitschreef om het project vorm te geven.

Circulair voorbeeldgebouw …

Dat het ontwerp vooruitstrevend is, werd in 2020 al bevestigd toen Mobilis werd uitgeroepen tot één van de 8 winnaars van de prestigieuze wedstrijd Be Circular. Niet alleen werd het bestaande gebouw op een circulaire manier ontmanteld, het nieuwe concept heeft een structuur met een levensduur van 100 jaar. De plateaus in deze structuur zijn bovendien demonteerbaar. Die innovatieve denkwijze maakt het mogelijk de ruimtes in het gebouw altijd eenvoudig aan te passen aan de evoluerende noden van de activiteiten.

Daarnaast mikt het energieneutrale en klimaatbestendige gebouw op een Breeam Outstanding-certificatie. Daartoe beroept het ontwerpteam zich onder meer op fotovoltaïsche zonnepanelen, geothermie, natuurlijke ventilatie en regenwateropslag. Ook de keuze voor de vloer- en dakisolatie draagt bij aan het behalen van deze circulaire en energetisch doelstellingen.

…krijgt circulaire isolatie

De URSA XPS-isolatie is immers op zich al een circulair product. Ze is deels geproduceerd met gerecycleerd materiaal. Zo verwerkt URSA gemiddeld al 45% gerecycleerde polystyreenproducten voor de productie van nieuwe XPS. De fabrikant engageert zich zelfs om tegen 2030 nooit minder dan 50% recyclaat toe te passen in dit productieproces. De isolatie voor Mobilis overtreft die doelstelling, want de fabriek in Saint Avold – waar ze vervaardigd werd – verwerkt al 57% gerecycleerde XPS. Voor de minerale wol hanteert het een vergelijkbare ambitie en zal URSA minstens 80% gerecycleerd materiaal inzetten voor de aanmaak van nieuwe minerale isolatie. Het doel hier is om tegen 2030 geen enkel restant van interne XPS en minerale glaswol nog naar de stortplaats af te voeren.

Daarnaast zoekt de isolatiefabrikant voortdurend naar nieuwe recyclagematerialen om te gebruiken in het fabricageproces. Dat is niet alleen fabrieksafval en schroot, maar het kunnen ook grondstoffen uit andere industrieën zoals de food- en automotive sector zijn. Verder onderzoekt URSA de mogelijkheid om bouwafval na de sloop van een gebouw te gebruiken. Ook zamelt het al propere snijresten uit de prefab industrie in om te benutten in het productieproces. Dat proces zelf is ook duurzaam dankzij een gesloten waterkringloop en terugdringen van vervuilende emissies. Het ecodesign van de verpakking tot slot, leidt tot minder afval. Zo biedt de geoptimaliseerde verpakking de mogelijkheid meer producten te comprimeren per multipack. Dat betekent minder folie, meer vierkante meters per pallet, minder transport én een optimalisatie van de opslag.

Krachtpatser

De ontwerpers van Mobilis selecteerden verder met URSA XPS, van het type NVII L, één van de weinige isolatie-oplossingen die geschikt zijn voor een hoge belasting. Vooral in combinatie met een intensief groendak wordt de drukbelasting die het isolatiemateriaal ondergaat wel eens onderschat. De NVII L XPS-isolatie heeft een druksterke van meer dan 700kPa bij een vervorming van 10% (10/Y).

Het feit dat de URSA-isolatie die hoge druksterkte combineert met een bijzonder lage warmtegeleidingscoëfficiënt (0,034 – 0,036 W/mK) maakt ze tot een betrouwbare oplossing voor de scenaristen van het Mobilis-project.

Ook voor de plaatsers is het een geschikte keuze: Dankzij de randafwerking met een L-sponning laten de isolatieplaten zich perfect aaneensluitend plaatsen. Het opgeruwde oppervlak vereenvoudigt de aanhechting van het dampscherm.